"რუსების პირველი დასახლება საქართველოში მე–19 საუკუნის დასაწყისში შეიქმნა,თავდაპირველად ეს იყო სამხედრო დასახლებები,რომელთა მეზობლად გამოყოფილ ნაკვეთებზე სახლდებოდნენ სამხედრო სამსახურიდან გადამდგარი პირები,ასე შეიქმნა რუსული კოლონიები დედოფლისწყაროში,მანგლისსა და თთეთრწყაროში.შემდგომშისაქართველოსი სამუშაოდ გამოგზავნილი სამოქალაქო პირების დიდი ნაწილი/ძირითადად თბილისში/საქართველოში მუდმივად დარჩენას ამჯობინებდა.მე–19 საიკუნის 40–50 წლებში რუსი მოსახლეობა საგრძნობლად გაიზარდა საქართველოში იძულებით გადმოსახლებული სექტანტების ხარჯზე/დუხობორები ჯავახეთში,მალაკნები ქვემო ქართლში,სტაროვერები და სკოპცები გურიასა და სამეგრელოში/
მეორე მსოფლიო ომის შემდეგრუსების რიცხვი საქართველოში მუდმივად კლებულობსძლიერი ემიგრაციის გამო.მათი 90%მეტი ჩვენთან ქალაქად ცხოვრობს.
2002 წლის არწერით მუსების რიცხვი 67000 არ აღემატებოდა,დაახლოებით1,5% შეადგენენ.
სახელწოდება რუსები წარმოსდგებასიტყვისაგან "რუს",ამსიტყვის ეტიმოლოგია გაურკვეველია,არის ვერსიები–თეთრი,ღია,ოქროსფერი და ა.შ. მეტი წილი რუსი მეცნიერებებისა აღნიშნავს,რომ ისინი სკანდინავიური წარმოშობის არიან,სხვები–სლავური,მესამენი–ირანული,მეოთხენი– გერმანული წარმოშობის ტომებისაგან წარმოსდგებიან და ა.შ
ამჯამად რუსები სლავურ ხალხების ჯგუფს მიეკუთვნებიან,ძირითადად ცხოვრობენ რუსეთის ფედერაციაში. უმეტესობა მართლმადიდებელია.
კულტურა:რუსული კულტურის მიღწევებია :რუსული ბალეტი,თეატრი,კინო,ხელოვნება,მუსიკა
ძველი ლიტერტურის ქმნილებებია:ამბავი იგორის ლაშქრობისა,ალექსანდრე ნეველის ცხოვრება და სხვა.ცნობილი პოეტებია:ალექსანდრე პუშკინი,მიხეილ ლერმონტოვი,ალექსანდრე ბლოკი,ვლადიმერ მაიაკოვსკი......
მწერლებიდან:ნ.გოგოლი,ფ.დოსტოევსკი.ი.ტურგენევი,ლ.ტოლსტოი,ა,ჩეხოვი,მ.ბულგაკოვი,ვ.ასტაფიევი....
მხატვრებიდან:ა.რუბლიოვი,ს.უშაკოვი,ი.რეპინი,ვ.სეროვი......
მსახიობებიდან:ა.მირონოვი,ვ.ვისოცკი... რეჟისორებიდა;ე.რიაზანოვი და სხვა
ტრადიციები: დეკორატიული ხელოვნებიდან აღსანიშნავია ძველი რუსული ასაწყობი სათამაშოები სახელად "მატრიოშკა"
ტრადიციებიდან აღსანიშნავია "მასლენიცა"–ეს არის ზამთრის გაცილება და გაძაფხულის მობრძანება.ამ დგეს იმართება სახალხო სეირნობები,აცხობენ სპეციალურ ბლინებსბოლო დღეს წვავდნენ ჩუჩელას და ეს იმას ნიშნავს,რომ გაზაფხული მოვიდა.
ისევე როგორც ქართველ
მართლმადიდებლებს,მათაც უდიდესი ქრისტიანული დღესასწაულები აქვთ:შობა ,აღდგომა....
რუსული ტრადიციული კერძებიდან აღსანიშნავია: რუსული ბორში,პილმენები...
